![](/media/lib/42/ognisko-d5a85956c2ab8f204479cf26fe80d35c.jpg)
Czytanie z ogniska
20 stycznia 2009, 12:14Nadpalone szczątki z ognisk przywołujących deszcz pozwalają wyznaczyć z dokładnością do 20 lat okresy suszy, które trapiły okolice dzisiejszego Zimbabwe w epoce żelaza. Gdy przez kilka lat padało mało lub w ogóle, zaklinacze z plemienia Bantu udawali się na pobliskie wzgórza i tam spełniali swoją powinność (Journal of Archaeological Science).
![](/media/lib/33/won-6cbd1fbf0383e7ba1919a7fb19522b80.jpg)
Jak depresja upośledza węch
16 sierpnia 2010, 09:19U osób ze schizofrenią, depresją i chorobą afektywną sezonową (zwaną potocznie depresją sezonową) dochodzi do upośledzenia węchu. Badania zespołu ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Drezdeńskiego wykazały, że powodem jest zmniejszenie obszaru mózgu odpowiedzialnego za ten zmysł.
![](/media/lib/107/n-constitutionfota-3c1353724dfdcd39fb2961de9b57e2e3.jpg)
Staruszek w służbie czynnej, cz. 1.
11 marca 2012, 15:10Kiedy w wiadomościach telewizyjnych widzimy jednostki amerykańskiej marynarki wojennej, większość z nas nie podejrzewa, że właśnie w US Navy pływa najstarszy pozostający w służbie czynnej okręt wojenny. Osoby interesujące się historią wojskowości zapewne wiedzą, że pierwszy w historii lotniskowiec o napędzie atomowym, zwodowany w 1961 roku USS Enterprise, wciąż jest wykorzystywany. Jednak to nie on jest najstarszym na świecie wciąż służącym okrętem wojennym.
![](/media/lib/174/n-coptotermes-formosanus-d56e386f67d10fdb07c72569b2e77589.jpg)
Zewnętrzny układ odpornościowy na odchodach stoi
20 września 2013, 11:11Społeczne owady żyjące w glebie stale kontaktują się z entomopatogenami. Wyewoluowały one wiele mechanizmów obronnych, które chronią przed pomorem (epizootią). Jednym z nich okazuje się dodawanie do materiału budowlanego własnych odchodów. Kartonopodobny materiał sprzyja wzrostowi promieniowców (Actinobacteria). Dzięki temu termity Coptotermes formosanus nie muszą się obawiać chorobotwórczych grzybów.
![](/media/lib/225/n-struktura-nowego-materialu-359ec5b9736a187f534074f0ba1d9334.jpg)
Nowy implant bez splątań
10 sierpnia 2015, 12:46Eliminując splątania, naukowcy z zespołu dr. Davida A. Weitza z Uniwersytetu Harvarda uzyskali nowy materiał na implanty medyczne - ultramiękką suchą gumę silikonową, której cechy można dostosowywać do tkanki docelowej.
![](/media/lib/275/n-golce-90f47dab5ac20c86b6ff0c2bacb594a1.jpg)
Przy niskich stężeniach tlenu golce funkcjonują jak rośliny
24 kwietnia 2017, 09:25Pozbawione tlenu golce piaskowe (Heterocephalus glaber) mogą przeżyć, metabolizując fruktozę jak rośliny.
![](/media/lib/316/n-imbir-4c6cfc21fd02f05a1928027bc111fac5.jpg)
Składnik imbiru pomaga odświeżyć oddech, a przez kwas cytrynowy słone wydaje się mniej słone
31 lipca 2018, 05:17Odpowiedzialny za ostry smak imbiru 6-gingerol stymuluje enzym ze śliny, który rozkłada nieprzyjemnie pachnące związki. Skutkiem jest, oczywiście, odświeżenie oddechu. Kwas cytrynowy zwiększa zaś zawartość jonów sodowych w ślinie, przez co słone pokarmy wydają się mniej słone.
![](/media/lib/395/n-krolbecket-8921b4d3f2a81b9ef2be2af9c1183d35.jpg)
Morderstwo arcybiskupa zapisane w rdzeniu lodowym. Obok wojen i zgonów władców
1 kwietnia 2020, 17:52Przed 20 laty ukazała się pierwsza praca naukowa, której autorzy opisali badania o wysokiej rozdzielczości dowodzące, że do największego zanieczyszczenia atmosfery ołowiem w epoce przedprzemysłowej dochodziło na północy Europy w latach 1150–1200. Dowody takie zdobyto badając izotopy ołowiu w osadach szwedzkich jezior. Wzrost zanieczyszczenia ołowiem niemal na pewno odzwierciedla wzrost populacji miejskiej i rozwój gospodarki.
![](/media/lib/473/n-jefferson2-13d2c49552f6b88f836b8b9bf7059256.jpg)
Precyzyjne pomiary neutronowej „skórki” jądra atomu zmieniają wiedzę o gwiazdach neutronowych
30 września 2021, 12:48Fizycy z Thomas Jefferson National Accelerator Facility (TJNAF – Jefferson Lab) zmierzyli z niezwykłą dokładnością grubość neutronowej „skórki” tworzącej otoczkę jądra ołowiu. Na łamach Physical Review Letters poinformowali, że grubość ta wynosi 0,28 milionowych części nanometra. A ich pomiary mają duże znaczenie dla określenia struktury i rozmiarów... gwiazd neutronowych.
![](/media/lib/581/n-zmarszczki-24353db1b378b0ba2f891b74fb53374f.jpg)
Do ostatniego zderzenia Drogi Mlecznej z inną galaktyką doszło zaskakująco niedawno
7 czerwca 2024, 07:55Droga Mleczna wielokrotnie zderzała się z innymi galaktykami. Dzięki teleskopowi Gaia Europejskiej Agencji Komicznej dowiadujemy się, że ostatnie z takich zderzeń miało miejsce miliardy lat później, niż dotychczas sądzono. Doszło do niego znacznie bliżej naszych czasów, niż ktokolwiek przypuszczał.